Verpleegkundige soa-polikliniek uit beroep gezet vanwege (seksueel) grensoverschrijdend gedrag

Amsterdam – De (oud-)werkgever heeft een klacht ingediend tegen de verpleegkundige omdat twee cliënten hem beschuldigden van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag. Verder zou hij onzorgvuldig zijn omgegaan met medische gegevens van cliënten. Het regionaal tuchtcollege Amsterdam verklaart de klacht gegrond en oordeelt dat de verpleegkundige zijn beroep niet meer mag uitoefenen.  

Reden klacht
Klaagster is de (oud-)werkgever van de verpleegkundige. De verpleegkundige is door twee cliënten beschuldigd van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag. Cliënt 1 stelt dat de verpleegkundige hem een grensoverschrijdende e-mail heeft gestuurd, dat de verpleegkundige hem bij meerdere consulten geknuffeld heeft en hem eenmaal een kus op de wang heeft gegeven.

Cliënt 2 stelt dat er tussen hem en de verpleegkundige zowel in de behandelkamer als bij de verpleegkundige thuis seksueel contact is geweest. Zij hadden hierover contact per WhatsApp.

De werkgever van de verpleegkundige heeft in reactie op de beschuldigingen een onderzoek laten verrichten door een intern onderzoeksbureau. Naar aanleiding van de uitkomsten van het onderzoek is de verpleegkundige ontslagen en is een tuchtklacht tegen hem ingediend door de werkgever.

De werkgever verwijt de verpleegkundige met name dat hij zich seksueel grensoverschrijdend heeft gedragen tegenover de cliënten en dat hij tijdens de behandelrelatie niet de professionele distantie in acht heeft genomen die van hem had mogen worden verwacht. Verder wordt de verpleegkundige verweten dat hij testuitslagen via niet-voorgeschreven kanalen heeft verstrekt en dat hij speculeerde over testuitslagen.

Standpunt zorgverlener
De verpleegkundige heeft ontkend zich seksueel grensoverschrijdend te hebben gedragen tegenover cliënten. Hij heeft gesteld dat de e-mail aan cliënt 1 niet voor hem was bedoeld. Toen cliënt 1 de abusievelijk aan hem gestuurde e-mail hoog opnam, heeft hij aan de bel getrokken bij zijn leidinggevende. Hij weerspreekt dat hij cliënt 1 heeft betast of anderszins grensoverschrijdend heeft benaderd. De verpleegkundige weerspreekt ook dat hij seksueel contact met cliënt 2 heeft gehad. De verpleegkundige geeft wel toe dat hij cliënt 2 via WhatsApp heeft benaderd om een privéafspraak met hem te maken. Hij ziet ook in dat hun conversatie via WhatsApp niet gepast was.  

Wat betreft het omgaan met cliëntgegevens stelt de verpleegkundige dat hij de afspraken kent over de omgang met medische gegevens, maar dat die niet altijd worden nageleefd, zo voert hij aan. Voor het e-mailen van niet-medische gegevens zijn volgens hem geen afspraken vastgelegd en de scheidslijn tussen medische en niet-medische gegevens is vaak lastig te leggen. De verpleegkundige ziet het als zijn taak om mensen gerust te stellen en te informeren.

Oordeel tuchtcollege

Seksueel grensoverschrijdend gedrag/onvoldoende professionele distantie

Voor het college is niet met een redelijke mate van zekerheid vast te stellen dat de verpleegkundige seksuele contacten heeft gehad met cliënt 2. Ook het ongepaste fysieke contact waarvan cliënt 1 de verpleegkundige beschuldigt (knuffelen, kus op de wang), valt gezien de tegenstrijdige verklaringen niet met voldoende mate van zekerheid vast te stellen. Dat laat onverlet dat voldoende is komen vast te staan dat het gedrag van de verpleegkundige in verregaande mate grensoverschrijdend is geweest en bij momenten ook een seksuele ondertoon had, ook als wordt aangenomen dat hij niet daadwerkelijk fysiek contact heeft gehad met cliënt 2 en dat de e-mail aan cliënt 1 werkelijk niet voor hem bedoeld was. Het feit dat de verpleegkundige voor privédoeleinden het telefoonnummer van cliënt 2 zonder toestemming uit zijn dossier heeft gehaald, hem vervolgens berichten heeft gestuurd en hem bij zich thuis heeft uitgenodigd, kan worden bestempeld als een ernstige grensoverschrijding. Verder stelt het college vast dat de verpleegkundige met meerdere cliënten privécontact had (althans buiten de kanalen van klaagster om). Het college neemt het de verpleegkundige ook kwalijk dat hij zijn gevoelens (die op zijn minst als vriendschappelijk kunnen worden gekenschetst) niet bespreekbaar heeft gemaakt. Zeker na de gesprekken met de leidinggevende naar aanleiding van de situatie met cliënt 1, waarin duidelijke afspraken waren gemaakt over contact met cliënten.

Onzorgvuldig omgaan met gevoelige gegevens/speculeren over testuitslagen

Het college stelt vast dat door klaagster een uitgebreide werkinstructie is opgesteld over het delen van medische gegevens. Uit de werkinstructie volgt dat het niet de bedoeling is dat bloed- en kweekuitslagen worden gemaild naar de cliënt. De verpleegkundige heeft meermaals in strijd met deze werkwijze gehandeld door via WhatsApp en e-mail te communiceren over testuitslagen. De verpleegkundige heeft ook onzorgvuldig en onprofessioneel gehandeld door te speculeren over testuitslagen. Het behoort tot de taak van de arts om een diagnose te stellen en niet tot die van een verpleegkundige.

Opgelegde maatregel

De verpleegkundige heeft zijn registratie in het BIG-register laten doorhalen en is niet ter zitting verschenen. Naar het oordeel van het college is een verbod op herregistratie in het BIG-register passend en geboden. De verpleegkundige heeft met zijn gedrag en met zijn reactie op de klacht laten zien dat hij de ernst van zijn gedrag niet inziet. Gelet op zijn houding en zijn gebrek aan reflectie, maar ook gelet op het feit dat hij nog meermaals ernstig de fout in is gegaan nadat door de leidinggevende afspraken met hem waren gemaakt. Het college heeft als verzwarende omstandigheid in aanmerking heeft genomen dat de verpleegkundige een voorbeeldfunctie had; hij was teamleider en werkte in die hoedanigheid talloze werknemers in, ook stelde hij zich weinig toetsbaar op. Gelet op de ernstige schending van de professionele normen en de grote noodzaak patiënten tegen de verpleegkundige te beschermen, moet worden voorkomen dat hij weer aan de slag kan als verpleegkundige.

De volledige geanonimiseerde staat tijdelijk op deze website en zal worden gepubliceerd op de website www.tuchtrecht.nl